Fietstocht eindigt met spontaan vliegavontuur
Stel, het is 1936 en je fietst in de stromende regen van Amstelveen naar Oostvoorne als je ineens langs Schiphol komt. Nog ruim 80 kilometer fietsen is in dit weer geen fijn vooruitzicht, dus wat doe je dan? Mevrouw Adriana van Toledo* en haar vriend Jan twijfelen in ieder geval geen moment: ze pakken met fiets en al het vliegtuig! Dat kon toen nog gewoon, en het levert een prachtig verhaal op.
De wereld van de luchtvaart ziet er in de jaren ‘30 heel anders uit dan nu. Dat blijkt wel uit het relaas van Adriana van Toledo. We schrijven 1936 als de dan 20-jarige Adriana en haar vriend Jan (24), die later haar echtgenoot zal worden, een paar dagen familie in Amstelveen bezoeken. Ze zijn hiervoor helemaal vanuit Oostvoorne komen fietsen.
Helemaal natgeregend
‘Toen we een paar dagen later op de fiets terug naar huis gingen was het heel slecht weer en waren we bij Schiphol al helemaal natgeregend’, vertelt Adriana. We hebben het hier nog over het oude Schiphol, dat op de plek lag waar nu Schiphol-Oost is te vinden. Hoewel er op de dan nog jonge luchthaven voor internationale vluchten inmiddels al wel een stationsgebouw en een verkeerstoren zijn verrezen, is Schiphol in die tijd nog niet de bruisende mierenhoop aan mensen en activiteiten zoals we die nu kennen.
Stoute schoenen
Omdat de avontuurlijk ingestelde Jan geen zin heeft om in de regen verder te fietsen, besluit hij de stoute schoenen aan te trekken. ‘Hij vroeg hoeveel centen ik bij me had en zei dat hij ging vragen wat het kost om naar Rotterdam te vliegen.’ En dat blijkt opvallend gemakkelijk te gaan.
Een kippenhok is mooier
‘Er was een wandelpaadje in het gras, met verderop een klein gebouwtje. Een kippenhok is tegenwoordig mooier. Je kon zo naar binnen lopen. De dame die daar zat, vertelde ons dat we voor 7,50 gulden per persoon mee konden vliegen.’ Een bedrag dat het tweetal zich probleemloos kan veroorloven. Maar wat te doen met de fietsen? ‘Die konden gewoon mee. Volgens die mevrouw zou er snel een vliegtuig komen dat bij de Waalhaven moest zijn. Daar konden we dan weer uitstappen.’
Deftige mensen
Zo gezegd, zo gedaan. ‘We gaven de fietsen af en we zaten nog niet of het vliegtuig dat ons naar Rotterdam zou brengen, landt op de luchthaven. Nu zouden we het een klein vliegtuig vinden, maar toen vonden we het verschrikkelijk groot. Er waren al deftige mensen aan boord, die er speciaal op gekleed waren. Wij giechelden samen en vroegen ons af wat die mensen wel niet van een jong stel als ons moesten denken.’
Kleine tegenvaller
De vlucht verloopt soepel en voor ze het weten, zijn Adriana en Jan in Rotterdam. Daar volgt nog wel een kleine tegenvaller. ‘Eenmaal in de Waalhaven vroeg ik aan Jan waar we nog op stonden te wachten. ‘Op onze fietsen, daar gaan ze!’, was zijn antwoord. Ze waren door het grondpersoneel niet gelost uit het vliegtuig en alweer op weg naar Brussel. De volgende dag werden ze alsnog keurig gratis in Oostvoorne bezorgd.’
*Mevrouw Van Toledo is 3 mei 2021 op 105-jarige leeftijd overleden. Ze heeft het verhaal van haar spontane vliegavontuur in 1936 enkele jaren geleden verteld aan haar dochter en kleinzoon. De opname van dat gesprek diende als bron voor bovenstaand verhaal.